Türkiye'deki kestane sahalarını olumsuz etkileyen istilacı tür kestane gal arısına yönelik Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) ve Orman Genel Müdürlüğü işbirliğiyle geliştirilen iki ayrı proje sürdürülüyor.
Bursa Teknik Üniversitesi'nden (BTÜ) yapılan açıklamaya göre, zararlı popülasyonunun düşürülmesi ve halihazırda devam eden biyolojik mücadeleye destek olması amacıyla, Bursa Orman Bölge Müdürlüğü koordinatörlüğünde yol haritası belirlenerek, etkin mücadele çalışmalarına başlandı.
Bursa Orman Bölge Müdürlüğü koordinatörlüğünde geliştirilen "Kestane Gal Arısı ile Alternatif Savaş İmkanlarının Araştırılması" başlıklı projenin yürütücülüğünü, BTÜ Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuzhan Sarıkaya üstlendi.
Proje kapsamında doğaya dost ve çevreci alternatif yöntemler denenerek, zararlı böceğin erginlerini etkili şekilde toplayan "Cezbediciler İle Kombine Edilmiş Renkli Yapışkan Tuzaklar Yöntemi" geliştirildi.
Zararlı böceğin erginlerini yüksek oranda yakalayan cezbedicili renkli yapışkan tuzaklar, 2023 yılı itibariyle Orman Genel Müdürlüğü tarafından tüm Türkiye kestane gal arısının yayılışının görüldüğü kestane sahalarında zararlıya karşı başarıyla kullanılmaya başlandı.
Tuzak ile mücadele yapılan sahalar proje kapsamında insansız hava araçları ile izlenerek, zararlının güncel durumu takip ediliyor.
"Kestane Gal Arısı Yayılışının Yoğunluk Oranına ve Ekolojik Özelliklerine Göre Haritalanması" başlıklı projenin yürütücülüğünü ise BTÜ Orman Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ali İhsan Kadıoğulları üstlendi.
Proje kapsamında insansız hava araçları ile periyodik uçuşlar gerçekleştirilerek, gerek zararlının popülasyonu gerekse mücadele çalışmalarının etkili sonuçları ortaya konuluyor.
Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen Prof. Dr. Oğuzhan Sarıkaya, önemli bir orman ve zirai türü olan kestanenin zararlılarının son yarım asırda Türkiye'de yayılış gösterdiğini ifade etti.
İklim değişikliğinin günümüzde ormanlar üzerinde en etkili faktörlerden birisi olarak karşılarına çıktığını ifade eden Sarıkaya, şunları kaydetti:
"Son 10 yılda kestanenin yeni bir zararlısı olan istilacı tür kestane gal arısının yoğun zararı ülkemiz kestane sahalarını etkilemektedir. Ülkemizde ilk kez 2014 yılında Yalova'da tespit edilen kestane gal arısı Türkiye'de hemen hemen tüm kestane ormanlarına yayılmış bulunmaktadır. Zarar sonucu ortaya çıkan gal oluşumları ile kestane ağaçlarında yaprak, meyve ve çiçek kayıpları yaşanmakta, bazı yörelerde kestane meyvesinde yüzde 80'lerin üzerinde verim kayıpları dikkati çekmektedir."