Çeltik üretiminde kullanılan tarım ilaçlarındaki ağır metaller Manyas Gölü’ne karışıyor. Gölün suyu kullanılan Karacabey Ovası'ndaki tarlalarda bitkiler zehirleniyor ve verim kaybına neden oluyor.
PELİN AKDEMİR/ BURSAPORT
Çeltik üretiminde kullanılan tarım ilaçları, Manyas Gölü’nden gelen suyla sulanan Karacabey Ovası’nda yer alan 10 köyün sebze tarlalarında yetişen ürünlere zarar veriyor. Yaklaşık 220 bin dönümlük sebze tarım alanında fitotoksisiteye (bitkilerin zehirlenmesi) yol açarak ürünlerde ciddi verim kayıplarına neden oluyor. Ziraat odası ve çiftçiler, bu ilaç kalıntılarının büyük zarara yol açtığını belirterek, temiz su sağlanmasını talep ediyor.
YAKLAŞIK 220 BİN DÖNÜMDE YETİŞEN SEBZE ZEHİRLENİYOR
Fitotoksisite, ürünlerde yaprakların kıvrılmasına, ürünlerin kurumasına, bitkilerin strese girmesine ve ölmesine neden oluyor. Manyas Gölü’nden gelen suyun karıştığı Karadere Çayı ve Karacabey Sulama Sahası içerisinde olan ova köyleri arasında ise İsmetpaşa, Akhisar, Sultaniye, Beylik, Ovaesemen, Ovahamidiye, Ortasarıbey, Eskisarıbey, Yenisarıbey ve Sazlıca yer alıyor.
‘BÜTÜN SEBZELERDE VERİM KAYBI VAR’
Sulama sularında çeltik otu ilacı kalıntılarının bulunduğuna dair Almanya’da tahliller yaptırdıklarını belirten Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ramazan Düzen, “İlaç firmaları ruhsatı yeni aldıkları için bir şey değişmedi. Fakat geldiğimiz nokta çok kötü oldu. 220 bin dönümlük alanda 100 binin üzerinde sebze var ve hepsinde verim kaybı var. Elimizde tahliller var ama Türkiye’de yapılmadığı için devlet resmi olarak kabul etmiyor” dedi. Düzen, bu tahlillerin yapılabileceği teknolojinin Türkiye’de olmadığını da ekledi.
Bu yıl zararın büyük olduğunu söyleyen Düzen, sebze çiftçisi için girdi maliyetlerinin yüksekliğini de dile getirdi. Düzen, “8 ton biber alacağım yerden 4 ton alıyorum. 10 ton domates alınacak yerden 5 ton çıkıyor. Sebze tarımı çok maliyetli bir iş. Bugün 100 dönüm biber eken birinin 6 milyon maliyeti var” dedi. Düzen, göl yerine Manyas Barajı’ndan borularla sulama sahasına temiz suyun akıtılmasının çözüm olacağını söyledi.
'50 DÖNÜM DOMATESTEN 200 BİN LİRA KAYIP OLUYOR'
İsmetpaşa Köyü Muhtarı Nuri Dinç, ‘facet’ isimli çeltik otu ilacının özellikle domates ve biber olmak üzere bitkilerde zehirlenmeye neden olduğunu ifade etti. Domateslerin halk dilinde ‘erkekleşme’ denilen kıvırcık şeklinde olduğunu söyleyen Dinç, çiftçilerin tarlalarını bozduklarını anlattı. Dinç, “Tarlası TARSİM’de (tarım sigortaları havuzu) olan bir kişi, verimsizlik raporu tutturarak tarlasını bozacak. Tarlalar sigortalı olunca ‘ha’ deyince de bozamıyorsun. Sultaniye Köyü’nde 70-80 dönüm salçalık biber bozuldu. Şu an ova sıkıntı altında. Ekonomik boyutları çok masraflı. Biz hiç ilaç kullanmadan ürünleri yetiştirebiliyorduk ama bu fitotoksisiteden dolayı bir sürü ilave ilaç almamız gerekiyor. Mesela 1000 liralık bir ilaçla sezonu kapatacakken 5 bin lira ilaç masrafımız oluyor” sözlerini kullandı.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Fevzi Çakmak ise, fitotoksisiteye neden olan ilacın miktarı, yoğunluğu ve süresine bağlı olarak etki alanının arttığını söyledi. Çakmak, Tarım Bakanlığı tarafından denetimin yapılması, suların analiz edilmesi ve kullanılan ilaçların suda bıraktığı etkiye bakılarak tedbir alınması gerektiğini belirtti.