Nilüfer'de 'Mübadele Evi' açıldı

Yakın tarihin acı hatıralarla dolu en büyük nüfus hareketlerinden olan Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi'nin 93. yılında, Nilüfer Belediyesi Görükle'de Mübadele Evi'ni açtı.

Mübadele Evi'nde, mübadillerin sırtına vurup getirdiği, dokunduğu, tarlalarında ve evlerinde kullandığı eşyalar, mübadeleye ilişkin belgeler ve etnografik objelerin yanı sıra sözlü tarih tanıklıklarının anlatıları yer alıyor.

Törene Yunanistan'dan mübadil torunları, Nilüfer Belediyesi'nin Yunanistan'daki kardeş kenti Serez'den, Selanik Kalamaria Belediyesi'nden ve derneklerden toplam 46 konuk katıldı.

Açlışta, Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey ve eşi Seden Bozbey, CHP Bursa Milletvekili Erkan Aydın, CHP Yalova Milletvekili Muharrem İnce, CHP Bursa eski Milletvekili Turhan Tayan, CHP Bursa il ve ilçe yönetimi, eski İl başkanları, Fener Rum Patrikhanesi Bursa Metropoliti Elpidophoros Lambriniadis, Nilüfer Belediyesi Meclis üyeleri, muhtarlar ve çok sayıda yurttaş katıldı.

Davul-zurna eşliğinde hem Türkiye'den hem de Yunanistan'dan ezgilerin yankılandığı açılışta CHP Milletvekili Muharrem İnce'nin de aralarında yer aldığı konuklar halay çekti.

Bozbey: Titiz araştırmalar yürütüldü

Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, törende konuşmasına kendisinin de bir mübadil torunu olduğunu belirterek başladı ve 'Onun için mübadelenin ne olduğunu çok iyi biliyorum" dedi.

Bozbey konuşmasını şöyle sürdürdü: "Nilüfer Belediyesi Mübadele Evi, Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi'nin tarihsel arka planını, "Görükle Köyü" penceresinden aralıyor. Mübadele Evi için Türkiye ve Yunanistan arşivlerinde titiz araştırmalar yürütüldü. Bu araştırmaların sonucunda, mübadeleyi bizzat yaşayanların anlattıklarını da içeren, hem bir kitap hazırlandı, hem de Mübadele Evi, kapılarını açar duruma getirildi. Ben tarihine sahip çıkan bu kentin yerel yöneticisi olarak, araştırmacılarımız Yard. Doç. Dr. Şahin Kılıç'a, Eirini Kalogeropoulou ve Proje koordinatörü Onur Ulutaş'a, Mübadele Evi'nin oluşmasında büyük katkıları olan Bursa Lozan Mübadilleri Derneği'ne, başta Bayram Akıncı olmak üzere, bir çok Görükleli mübadile, Görükle Kadın Derneği'ne çok teşekkür ediyorum. Onların çok değerli çabaları sayesinde Nilüfer Belediyesi Mübadele Evi'ne sahip olduk."

Başkan Bozbey, Mübadele Evi'nin ve onun ruhunu yansıtan kitabın, mübadele gerçeğine dikkat çekeceğine inandığını belirterek sözlerini tamamladı.

Bursa Lozan Mübadilleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Ali Korkut da zorunlu göçün büyük acılar ve travmalara yol açtığını belirterek "Bizler torunları olarak şimdi onların yaşadıklarını yüreklerimizde hissetmek ve geçmişimizi unutmamak adına böyle etkinliklerle bir arada barış içerisinde olabilmeliyiz" şeklinde konuştu.

İbrahim Atay

Son mübadilden duygulandıran sözler

Törene katılanlar arasında yer alan ve 1919 doğumlu son mübadil İbrahim Atay da konukları duygulandıran bir konuşma yaptı. Selanik Langaza'dan geldiklerini anlatan Atay, "Ben 5 yaşında buraya geldim. Selanik'te 15 gün gemi bekledik. Zor bir yolculuk ve bekleyişin ardından bizleri köylere yerleştirdiler. Biz orada, onlar da burada mallarını mülklerini bıraktı" diyerek yaşanan dramı anlattı.

Törene katılan Türk-Yunan Kültür Elçisi Yorgos Koatzeridis de Nilüfer'de olmaktan mutluluk duyduğunu kaydederek, "Buraya yıllardır geliyorum ve çok sıcak ilgiyle karşılanıyorum. Bana bu ilgiyi gösterenlere özellikle de Başkan Mustafa Bozbey'e çok teşekkür ederim" diye konuştu.

Törene katılan Fener Rum Patrikhanesi Bursa Metropoliti Elpidophoros Lambriniadis'in sözleri de açılışa katılanların ortak duygularını yansıttı. Metropolit Lambriniadis, "Bu tür etkinlikler geçmişte atalarımızın yaşadığı kötü anıları aşmak ve yaraları tedavi edip geleceğe ümitle barışla, kardeşlikle bakmamızı sağlayacaktır" ifadelerini kullandı.

Yunanistan'dan anlamlı bağış

Mübadele Evi'ne Birinci Dünya Savaşı'ndan Langaza bölgesi fotoğraflarını bağışlayan Edmunds Ailesi adına törene katılan Stuart Roberts böyle bir törende bulunmaktan mutluluk duyduğunu belirtti. Törende Vasilis Deligiannis de Görükle'de bulunan dedesinin evinin tapu ve askerlik belgesini Mübadele Evi'ne hediye etti.

Konuşmaların ardından Mübadele Evi, Başkan Bozbey ve konukların katılımıyla açıldı.

Törene katılanlar, Mübadele Evi'ni gezerek mübadelenin izlerini taşıyan belge ve etnografik objeleri ilgiyle inceledi.

Açılış Nilüfer Belediyesi Türk Halk Müziği Korosu ve Muammer Ketencoğlu konseriyle renklendi. Konuklar müzik eşliğinde dans ederek renkli anlara imza attı.