Nobel Kimya Ödülü sahiplerini buldu

İsveç Kraliyet Bilim Akademisi, düzenlediği basın toplantısında Karplus, Levitt ve Warshel'in "karmaşık kimyasal sistemlerin çok ölçekli modellerini geliştirdikleri" için Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldüklerini açıkladı.

Karplus, Levitt ve Warshel, 1970'li yıllarda kimyasal süreçleri anlamak ve öngörmek için güçlü bilgisayar programların altyapısını oluşturdu. Üç bilim adamının geliştirdiği altyapı sayesinde geliştirilen bilgisayar modelleri, kimya dünyasında kaydedilen en önemli gelişmelerde büyük rol oynadı.

Bilim adamlarının öncülüğünü yaptıkları programlar, milisaniyeden daha kısa sürelerde oluşan kimyasal reaksiyonların, bir kimyasal süreçteki her minik adımın izlenmesine olanak tanıdı.

Karplus, Levitt ve Warshel'in altyapısını oluşturduğu modelleri daha da geliştiren bilim adamları, bir katalizörün egzoz dumanını arıtması ya da yeşil yapraklardaki fotosentez gibi kimyasal süreçleri açığa çıkaran ileri bilgisayar programları yazdı.

Üç bilim adamının çığır açan çalışmaları, Sir Isac Newton'un klasik fiziğini, tamamen farklı ilkelere dayanan kuantum fiziği ile bir araya getirmeyi başardı. Daha önce kimyacılar, ikisinden birini tercih etmek zorundaydı. Büyük moleküllerin incelenmesi için kullanılan klasik fizik, kimyasal reaksiyonları canlandırmakta yetersiz kaldığı için kimyacılar, kuantum fiziğinden yararlanıyor. Çok büyük hesaplama gücü gerektiren kuantum fiziği işlemleri, sadece küçük moleküller için kullanılabiliyor.

Bu yılın Nobel Kimya Ödülü sahipleri, her iki fiziğin en iyi özelliklerinin bir arada kullanılmasını sağlayarak kimya dünyasında büyük bir ilerlemeye imza attı. Karplus, Levitt ve Warshel'in çalışmaları sayesinde günümüz kimyacıları için bilgisayarlar, test tüpleri kadar önem kazandı. Bilgisayar programları ile yapılan simülasyonlar, geleneksel deneylerin sonuçlarını öngörebilecek kadar gerçekçi hale geldi.

İsveç Kraliyet Bilim Akademisi, yarın da Nobel Edebiyat Ödülü'nün sahibini açıklayacak.

Bilim dünyasının en prestijli ödülü için adaylar, her bir alan için oluşturulan komite üyeleri tarafından belirleniyor. Akademi üyelerinin yaptığı oylamada da oyların çoğunu alan aday, ödülün sahibi oluyor.

Martin Karplus

Avusturya'nın başkenti Viyana'da 1930'da doğan Karplus, 1953'te California Teknoloji Enstitüsü'nde doktorasını tamamladı. Hem ABD hem de Avusturya vatandaşı olan Karplus, 1979 yılından bu yana Harvard Üniversitesi'nde görev yapıyor.

Michael Levitt

Güney Afrika'nın Pretoria kentinde 1947'de doğan Levitt, 1971'de İngiltere'deki Cambridge Üniversitesi'nde doktorasını tamamladıktan sonra ABD'deki Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi Kanser Araştırmaları Bölümü'nde çalışmaya başladı. Levitt, hem İngiliz hem de ABD vatandaşı.

Arieh Warshel

İsrail'de 1940 yılında dünyaya gelen Warshel, 1969'da Weizmann Bilim Enstitüsü'nden mezuniyetinden bu yana Los Angeles'taki Güney California Üniversitesi'nde kıdemli profesör olarak çalışıyor. Warshel, hem İsrail hem de ABD vatandaşı.